-
1 aggero [2]
2. ag-gero (ad-gero), gessī, gestum, gerere, herbeitragen, -bringen, bes. in Masse u. dah. mühsam, herbeischleppen, auf den Platz schaffen, herschaffen, I) eig.: aquam, Plaut.: pisciculos minutos frequenter, Varr.: luta et limum, Cic. fr.: terram, Sen.: m. ad u. Akk., ultro ipsi (bona) aggerunt ad nos, Plaut.: m. Dat., aggeritur tumulo tellus, Verg.: aggesta fluminibus terra, angeschwemmter od. angeschlämmter Boden, Plin. – Partic. subst., aggestum, ī, n., eine dammartige Aufschüttung, ein Erdwall, unum, Amm. 20, 11, 23: Plur., aggesta erecta, Amm. 19, 8, 1. – II) übtr.: 1) vermehrend hinzutragen = (mühsam) zu etw. häufen, m. Dat., quadrantes patrimonio, Phaedr.: opes opibus, Schätze auf Schätze häufen, Sen. – 2) in Masse hinzutragen = (auf jmd.) etw. häufen, (jmd.) mit etw. überhäufen, falsa, Tac.: probra, Tac.: im Passiv, multa aggeruntur (es häufte sich noch vieles) etiam insontibus periculosa, Tac.
-
2 aggero
1. ag-gero (ad-gero), āvī, ātum, āre (agger), I) eig., als Damm aufschütten, aufwerfen, a) übh.: angustus is trames vastas inter paludes (ein Moordamm) et quondam a L. Domitio aggeratus, Tac. ann. 1, 63. – u. so haec genera (laterum) faciliter aggerantur, lassen sich leichter aufmauern, aufeinanderlegen, Vitr. 2, 3, 1. – b) als t.t. des Landbaues, stercoratam terram circa, die Erde um Bäume u. Pflanzen aufhäufeln (zum Schutz gegen die Hitze), Col. arb. 28, 3: in area detrita frumenta sic sunt aggeranda, ut omni flatu possint excerni, Col. 2, 20 (21), 5. – II) übtr.: 1) einem Damme gleich auf-, emporhäufen od. -türmen, a) eig.: cadavera, Verg.: ossa, Tac. – b) bildl., gleichsam häufend vermehren, vergrößern, dictis iras, Verg.: dictis promissum, Stat.: dah. in Worten vergrößernd darstellen, übertreiben, clades et incendia belli, Sil. – 2) gleichs. mit einem Damme beschütten, a) als t.t. des Landbaues, die Erde um Bäume usw. aufhäufen, die Bäume häufeln, behäufeln, arbores, Col. 11, 2, 46. – b) übh., convalles lacunosae cavaeque spinetis aggeratae (= obsitae), übersät, überschüttet, Apul. met. 4, 6. – ⇒ Curt. 4, 2 (10), 16 jetzt exaggeraretur.————————2. ag-gero (ad-gero), gessī, gestum, gerere, herbeitragen, -bringen, bes. in Masse u. dah. mühsam, herbeischleppen, auf den Platz schaffen, herschaffen, I) eig.: aquam, Plaut.: pisciculos minutos frequenter, Varr.: luta et limum, Cic. fr.: terram, Sen.: m. ad u. Akk., ultro ipsi (bona) aggerunt ad nos, Plaut.: m. Dat., aggeritur tumulo tellus, Verg.: aggesta fluminibus terra, angeschwemmter od. angeschlämmter Boden, Plin. – Partic. subst., aggestum, ī, n., eine dammartige Aufschüttung, ein Erdwall, unum, Amm. 20, 11, 23: Plur., aggesta erecta, Amm. 19, 8, 1. – II) übtr.: 1) vermehrend hinzutragen = (mühsam) zu etw. häufen, m. Dat., quadrantes patrimonio, Phaedr.: opes opibus, Schätze auf Schätze häufen, Sen. – 2) in Masse hinzutragen = (auf jmd.) etw. häufen, (jmd.) mit etw. überhäufen, falsa, Tac.: probra, Tac.: im Passiv, multa aggeruntur (es häufte sich noch vieles) etiam insontibus periculosa, Tac. -
3 adgero
1. I.Lit., to form an agger, or to heap up like an agger; hence, in gen., to heap up, pile up (cf. cumulare; only poet. and in post-Aug. prose):II.aggerat cadavera,
Verg. G. 3, 556:Laurentis praemia pugnae aggerat,
id. A. 11, 79:ossa disjecta vel aggerata,
Tac. A. 1, 61; 1, 63.—Transf.A.To heap up, i. e. to augment, increase:B. C.incenditque animum dictis atque aggerat iras,
Verg. A. 4, 197, and 11, 342:omne promissum,
Stat. Th. 2, 198.—Aggerare arborem, in gardening, to heap up earth around a tree in order to protect the roots, Col. 11, 2, 46.2. I.To bear, carry, convey, bring to or toward a place; with ad or dat. (in Plaut. freq.; in the class. per. rare; in Cic. perh. only once;* II.more freq. in Tac.): quom eorum aggerimus bona, quin etiam ultro ipsi aggerunt ad nos,
Plaut. Truc. 1, 2, 16:mihi his aggerunda etiam est aqua,
id. Rud. 2, 5, 27; so id. Cas. 1, 1, 36; Varr. R. R. 3, 17, 6: luta et limum aggerebant, Cic. ap. Non. 212, 16:ingens Aggeritur tumulo tellus,
Verg. A. 3, 63:quadrantes patrimonio,
Phaedr. 4, 19 (20):aggesta fluminibus terra,
Plin. 17, 4, 3, § 28:aggerebatur caespes,
Tac. A. 1, 19.— Trop., to bring forwards, lay to one's charge:probra,
Tac. A. 13, 14:falsa,
id. ib. 2, 57.—To stick together soft masses:haec genera (laterum ex terrā cretosā factorum) non sunt ponderosa et faciliter adgeruntur,
Vitr. 2, 3, 35. -
4 aggero
1. I.Lit., to form an agger, or to heap up like an agger; hence, in gen., to heap up, pile up (cf. cumulare; only poet. and in post-Aug. prose):II.aggerat cadavera,
Verg. G. 3, 556:Laurentis praemia pugnae aggerat,
id. A. 11, 79:ossa disjecta vel aggerata,
Tac. A. 1, 61; 1, 63.—Transf.A.To heap up, i. e. to augment, increase:B. C.incenditque animum dictis atque aggerat iras,
Verg. A. 4, 197, and 11, 342:omne promissum,
Stat. Th. 2, 198.—Aggerare arborem, in gardening, to heap up earth around a tree in order to protect the roots, Col. 11, 2, 46.2. I.To bear, carry, convey, bring to or toward a place; with ad or dat. (in Plaut. freq.; in the class. per. rare; in Cic. perh. only once;* II.more freq. in Tac.): quom eorum aggerimus bona, quin etiam ultro ipsi aggerunt ad nos,
Plaut. Truc. 1, 2, 16:mihi his aggerunda etiam est aqua,
id. Rud. 2, 5, 27; so id. Cas. 1, 1, 36; Varr. R. R. 3, 17, 6: luta et limum aggerebant, Cic. ap. Non. 212, 16:ingens Aggeritur tumulo tellus,
Verg. A. 3, 63:quadrantes patrimonio,
Phaedr. 4, 19 (20):aggesta fluminibus terra,
Plin. 17, 4, 3, § 28:aggerebatur caespes,
Tac. A. 1, 19.— Trop., to bring forwards, lay to one's charge:probra,
Tac. A. 13, 14:falsa,
id. ib. 2, 57.—To stick together soft masses:haec genera (laterum ex terrā cretosā factorum) non sunt ponderosa et faciliter adgeruntur,
Vitr. 2, 3, 35. -
5 aggero
I āvī, ātum, āre [ agger ]1) складывать, наваливать, собирать (сваливать) в кучу, нагромождать (cadavera V; ossa aggerata T)2) умножать, усугублять, разжигать ( iras dictis V)3) преувеличивать ( clades Sil)4) насыпать, делать насыпьa. tramītem inter paludes T — гатить, прокладывать дорогу через болото5) окучивать ( arbores Col)II ag-gero, gessī, gestum, ere1) приносить, наносить ( aquam Pl)aggesta fluminibus terra PM — земля (ил), нанесённая реками2) прибавлятьa. opes opibus Sen — громоздить богатства на богатства3) перен. взваливать, возводить (на кого-л.) (probra, falsa T)
См. также в других словарях:
PERA — I. PERA Latine etiam Cornu Byzantii, Graec. Chrysoceras, urbs Thraciae, prope Constantinopol. nunc Galata, versus suburbium, ubi Latini degunt. II. PERA an a τηρεῖν, aut φέρειν, quod servet aut serat; an a περὶ, quod lata sit ac sinuosa; an a… … Hofmann J. Lexicon universale